Ο εξώασκος της ροδακινιάς και η καταπολέμηση του

Στη ροδακινιά – νεκταρινιά ο εξώασκος αποτελεί ιδιαίτερα σοβαρή και συχνή ασθένεια για τη χώρα μας. Προσβάλλονται τα πράσινα μέρη του δέντρου, κυρίως τα φύλλα, δευτερευόντως τους καρπούς και σπανίως τα άνθη και τους βλαστούς.

Στα φύλλα τα συμπτώματα εμφανίζονται νωρίς την άνοιξη, μόλις εκπτυχθούν από τους οφθαλμούς. Τα προσβεβλημένα φύλλα παρουσιάζουν ανώμαλη πάχυνση, κατσαρώνουν, παραμορφώνονται, παίρνοντας ένα χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα (χλωρωτικό και αργότερα μεταχρωματίζεται σε κόκκινο ή με ιώδεις αποχρώσεις, που το κάνει εξαιρετικά ευδιάκριτο από μακριά. Οι διογκωμένες περιοχές έχουν γκρίζα-αλευρώδη ή βελούδινη όψη, λόγω των καρποφοριών του παθογόνου. Τελικά προς το τέλος της άνοιξης (τέλος Απριλίου – αρχές Μαΐου )γίνονται κιτρινοκαστανά,καστανά, μαραίνονται και πέφτουν.Η πτώση των φύλλων εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τις συνθήκες που προηγήθηκαν. Έτσι ξερός και ζεστός καιρός επιταχύνει τη φυλλόπτωση που συνήθως συμβαίνει τέλη Ιουνίου- αρχές Ιουλίου.

Εκτεταμένη προσβολή προκαλεί εκτεταμένη φυλλόπτωση, που οδηγεί σε έκπτυξη νέας βλάστησης από τους κοιμώμενους οφθαλμούς, που βεβαίως δεν προσβάλλονται από την ασθένεια αλλά προκαλεί εξασθένηση του δέντρου.

Τα άνθη πέφτουν όταν προσβληθούν συνήθως πριν αναπτύξουν συμπτώματα, αλλά αν τύχει και παραμείνουν παρουσιάζουν παραμόρφωση και ποικιλόχρωση. 

Οι βλαστοί παρουσιάζουν νανισμό, αποκτούν κιτρινο-πράσινο ανοιχτό χρώμα, διογκώνονται και παραμορφώνονται.

Οι μικροί καρποί προσβάλλονται πιο σπάνια και παρουσιάζουν κιτρινοπράσινες ή κόκκινες διογκώσεις. Εάν προσβληθούν μικροί πέφτουν πρόωρα, ενώ στους μεγαλύτερους μειώνεται η εμπορική αξία.

Εξώασκος της Ροδακινιάς- Παθογόνο αίτιο

Την ασθένεια προκαλεί ο Ασκομύκητας Taphrina deformans.O μύκητας αυτός προσβάλλει την ροδακινιά, την νεκταρινιά και την αμυγδαλιά.
Ο μύκητας διαχειμάζει με τη μορφή σπορίων (βλαστοσπόρια) πάνω στα προσβεβλημένα δέντρα (οφθαλμούς, πτυχώσεις του φλοιού) ή φύλλα και αποτελούν τα μολύσματα της επόμενης άνοιξης. Με υγρό και βροχερό καιρό την άνοιξη τα σπόρια του μύκητα μεταφέρονται στα εκπτυσσόμενα φύλλα ή στα άλλα τρυφερά όργανα και τα μολύνουν. 

Τα ασκοσπόρια (βλαστοσπόρια) που παράγονται από αυτά είναι τα όργανα με τα οποία ο μύκητας διατηρείται σ’όλη την περίοδο του καλοκαιριού, φθινοπώρου και χειμώνα μέχρι την επόμενη άνοιξη που θα κάνει τις νέες μολύνσεις.Αυτά παρουσιάζουν εξαιρετική αντοχή σε αντίξοες θερινές ή χειμερινές συνθήκες με ακραία όρια θερμομετρικού εύρους 4 και 30 βαθμούς Κελσίου.

Η είσοδος του παθογόνου γίνεται με διάτρηση της εφυμενίδας ή από τα στομάτια. Αναπτύσσεται κάτω από την εφυμενίδα προκαλώντας υπερπλασία και υπερτροφία των κυττάρων, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων.

Η ασθένεια ευνοείται από χαμηλές θερμοκρασίες και υψηλή σχετική υγρασία με άριστη θερμοκρασία για την ανάπτυξη τους γύρω στους 20 βαθμούς Κελσίου.

Καταπολέμηση

Η ασθένεια αντιμετωπίζεται πολύ αποτελεσματικά με την εφαρμογή κατάλληλων μυκητοκτόνων και ψεκασμό που θα γίνει από την εποχή της πτώσης των φύλλων μέχρι το φούσκωμα των ματιών και κατά τη διάρκεια του ληθάργου των δέντρων, με σκοπό την καταστροφή των μολυσμάτων.

Συγκεκριμένα η καταπολέμηση γίνεται με εφαρμογή χαλκούχων μυκητοκτόνων στην πτώση των φύλλων και με ψεκασμό με Ziram λίγο πριν την διόγκωση των οφθαλμών (φάση Α ως και Β).

Επισημαίνεται ότι το ευαίσθητο στον εξώασκο στάδιο των βλαστοφόρων οφθαλμών αρχίζει όταν ο οφθαλμός φτάσει στο στάδιο Β ( ανοίγουν ελαφρά τα λέπια και φαίνεται από πάνω η πράσινη κορυφή).

Ο ψεκασμός πρέπει να γίνεται πριν φανεί πράσινη βλάστηση , από κει και μετά είναι πλέον αργά .Η ασθένεια πλέον δεν καταπολεμείται.

Σε αγροκτήματα που καλλιεργούνται ταυτόχρονα πολλές ποικιλίες διαφορετικής πρωιμότητας , ο ψεκασμός να γίνει κοντά στο στάδιο Β της πρωιμότερης ποικιλίας και να επαναληφθεί μετά από 10-12 μέρες. Δεύτερη εφαρμογή μπορεί να απαιτηθεί όταν ο ψυχρός και υγρός καιρός παρατείνει τη διάρκεια της διόγκωσης ή σε περιπτώσεις έντονης προσβολής.

Οι συμπύρηνες ποικιλίες και με ένα ψεκασμό ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες είναι συνήθως καλυμμένες. Στα νεκταρίνια ο δεύτερος ψεκασμός επιβάλλεται .Προφανές είναι ότι αν μετά τον ψεκασμό ακολουθήσει ισχυρή βροχή, θα πρέπει να τον επαναλάβουμε.

Ο ψεκασμός με Ziram στο στάδιο αυτό είναι ίσως και ο πιο σημαντικός ψεκασμός όλης της χρονιάς , είναι σχετικά χαμηλού κόστους , αλλά και με την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα για το δέντρο.
Συμπληρωματικά συστήνονται ορισμένα καλλιεργητικά μέτρα, όπως αφαίρεση και καταστροφή των προσβεβλημένων οργάνων, ενίσχυση των δέντρων με εφαρμογή αζωτούχου λίπανσης και περιοδικών αρδεύσεων.

Από Δημπάρη Νικολέτα
Γεωπόνος (ΤΕ)

nikoldimpari.com