Διασύνδεση ενεργειακής ασφάλειας, κλιματικής αλλαγής και μεταφορών στην ΕΕ ~ Επιστροφή στη φύση

Διασύνδεση ενεργειακής ασφάλειας, κλιματικής αλλαγής και μεταφορών στην ΕΕ

Του Βασίλη Κοριμέντζα

Η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή ασφάλεια και οι βιώσιμες μεταφορές διασυνδέονται όλο και περισσότερο με την πάροδο των ετών. Αυτός ο μεγαλύτερος συσχετισμός, δημιουργεί την ανάγκη για μια συνολική προσέγγιση, ώστε να κατανοηθεί καλύτερα η πολυπλοκότητα αυτών των ζητημάτων, να χαραχθούν οι κατάλληλες πολιτικές και να καθοριστούν αποτελεσματικά μέτρα.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), τα δεδομένα (Αύγουστος και Σεπτέμβριος 2017) που περιγράφουν την κατάσταση στην ΕΕ-28 στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και του περιβάλλοντος, είναι τα ακόλουθα:

Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016, τα νοικοκυριά έπρεπε να καταβάλουν 20,5 σεντ ανά κιλοβατώρα για την ηλεκτρική τους ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των φόρων. Οι τιμές ήταν οι υψηλότερες στη Δανία (30,8 σεντς), στη Γερμανία (29,8 σεντς) και στο Βέλγιο (27,5 σεντς), ενώ στη Βουλγαρία πλήρωσαν μόνο 9,4 σεντς ανά kWh.
Με 53,9%, η Σουηδία είχε το μεγαλύτερο μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας το 2015. Τα χαμηλότερα ποσοστά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καταγράφηκαν στο Λουξεμβούργο και τη Μάλτα (από 5%). Για την ΕΕ-28, το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ήταν 16,7% το 2015, το οποίο ήταν μικρότερο από τον στόχο του 20% έως το 2020.
Τα νοικοκυριά στη Σουηδία και τη Φιλανδία είχαν υψηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2015, με 4.410 και 3.823 MWh κατά κεφαλήν. Αυτό ήταν σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ των 28, κατά 1.564 MWh κατά κεφαλήν. Αντίθετα, στη Ρουμανία, τα νοικοκυριά κατανάλωναν κατά το 2015 μόνο 0,609 MWh κατά κεφαλήν.
Τα νησιά κράτη- μέλη είχαν τη μεγαλύτερη εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας. Στην κορυφή της σχετικής λίστας βρίσκεται η Κύπρος, όπου η εισαγόμενη ενέργεια αποτελούσε το 97,7% της κατανάλωσης ενέργειας το 2015, ακολουθούμενη από τη Μάλτα (97,3). Τη μικρότερη εξάρτηση είχε η Εσθονία (7,4%). Η ΕΕ-28 στο σύνολό της εισήγαγε 54,0% της ενεργειακής κατανάλωσής της το 2015.
Στην ΕΕ-28, το 2015 υπήρχαν 497 επιβατικά αυτοκίνητα ανά χίλιους κατοίκους. Ο μεγαλύτερος αριθμός καταγράφηκε στο Λουξεμβούργο, με 661 αυτοκίνητα. Στη Ρουμανία υπήρχαν μόνο 261 επιβατικά αυτοκίνητα ανά χίλιους κατοίκους.
Κεντρικός πυλώνας της πολιτικής μεταφορών της ΕΕ είναι να κάνει πιο οικολογικό τον τομέα, μετακινώντας τις εμπορευματικές μεταφορές από τις οδικές προς τις μεταφορές οι οποίες μολύνουν λιγότερο. Το 2015, 75,3% των εμπορευματικών μεταφορών στην ΕΕ-28 πραγματοποιήθηκε οδικώς. Η Λετονία ξεχώρισε, διεκπεραιώνοντας οδικώς μόνο 20,2% των εμπορευματικών της μεταφορών
Η ΕΕ-28, το 2015, εξέπεμψε 22,1% λιγότερα αέρια θερμοκηπίου από ό, τι το 1990. Τις περισσότερες εκπομπές είχε η Γερμανία (21% των συνολικών εκπομπών της ΕΕ). Τα κράτη μέλη της Βαλτικής έχουν μειώσει τις εκπομπές τους περισσότερο, με τη Λιθουανία να καταγράφει πτώση 58%, τη Λετονία 55,9% και την Εσθονία 55,3% σε σύγκριση με το 1990.
Το 2014 δημιουργήθηκαν 162,9 κιλά απορριμμάτων συσκευασίας ανά κάτοικο στην ΕΕ-28. Τις χαμηλότερες ποσότητες κατέγραψαν η Κροατία (48,3 κιλά ανά κάτοικο) και η Βουλγαρία (52,4 κιλά), σε αντίθεση με τα 220 κιλά στη Γερμανία.
Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της περιβαλλοντικής οικονομίας αυξήθηκε από 135 δισεκ. ευρώ το 2000 σε 289 δισεκ. ευρώ το 2014 (υπολογισμοί με βάση τις τρέχουσες τιμές), καθώς η συμβολή της περιβαλλοντικής οικονομίας στο συνολικό ΑΕΠ αυξήθηκε από 1,4% σε 2,1% κατά την ίδια περίοδο.