Χωρίς διαδόχους και με παλιά τρακτέρ οι φάρμες ~ Επιστροφή στη φύση

Χωρίς διαδόχους και με παλιά τρακτέρ οι φάρμες

Πάνω σε µικρές µονάδες οικογενειακού χαρακτήρα 50άρηδων µε τουλάχιστον δύο διαφορετικές καλλιέργειες και ιδιόκτητα µηχανήµατα 20ετίας, διαρθρώνεται η δοµή της γεωργίας στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στον κάµπο της Θεσσαλίας, σύµφωνα µε έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών, η οποία αναδεικνύει παράλληλα τον άρρηκτο δεσµό της παραγωγής µε τους µετανάστες και την απουσία κληρονόµων που διατίθενται να πάρουν τη σκυτάλη από τους πατεράδες τους στον πρωτογενή τοµέα.

Αν και η σχετική έρευνα πραγµατοποιήθηκε µία εποχή (2014-2015) η οποία χαρακτηρίζεται από τη λεγόµενη «επιστροφή στην ύπαιθρο», οι συνεντεύξεις µε αγρότες από Λάρισα, Τύρναβο, Κιάτο, Γρεβενά και άλλες περιοχές της Ελλάδας έδειξαν ότι µόλις το 17,8% εξ αυτών έχει κάποιον που να βλέπει µέλλον, ώστε να συνεχίσει την επιχείρηση, µε κίνδυνο η περιφέρεια να στεγνώσει και η υπεραξία των τοπικών προϊόντων να µείνει ανεκµετάλλευτη.

Παρόλα αυτά, η οικογένεια φαίνεται να παίζει ακόµα το πρώτο ρόλο στη λειτουργία των µονάδων (41.9% του συνόλου του εργατικού δυναµικού στη γεωργία-κτηνοτροφία), καλύπτοντας το 85.3% του συνόλου των ηµερών εργασίας, αλλά οι ασφυκτικές χρηµατοπιστωτικές συνθήκες των τελευταίων ετών, επιβεβαιώνουν την παραπάνω διαπίστωση.

Όσον αφορά το µέγεθος των εκµεταλλεύσεων, αν και ήταν σηµαντική η συµµετοχή του νοµού Λαρίσης στο δείγµα, όπου επικρατούν οι αροτραίες καλλιέργειες και τα µεγαλύτερα αγροτεµάχια, ο κλήρος κάτω των 100 στρεµµάτων συνεχίζει να καταλαµβάνει το µεγαλύτερο ποσοστό (31,1%) σε σχέση µε τα υπόλοιπα µεγέθη, µε το 41,1% των παραγωγών να καλλιεργεί πάνω από ένα είδος καλλιέργειας.Το γεγονός αυτό αυξάνει ακόµα περισσότερο το κόστος παραγωγής καθώς χρειάζονται ξεχωριστά µηχανήµατα για κάθε εκµετάλλευση.

Κατά βάση ιδιόκτητα τρακτέρ
Ένα σηµαντικό κοµµάτι όπου δείχνει να πονά η αγροτική παραγωγή αφορά το κόστος που προκύπτει από την ιδιοκτησία αγροτικών µηχανηµάτων, καθώς και η λάθος χρήση τους, αντικείµενο στο οποίο έγινε η έρευνα.
Εν απουσία συλλογικών σχηµάτων όπως σηµειώνεται, είναι γεγονός ότι ο καθένας καλείται να αγοράσει και να δουλέψει µόνος του το µηχάνηµα µε αποτέλεσµα να παίρνει στους ώµους του ολόκληρο το κόστος λειτουργίας (σέρβις, ντίζελ, ανταλλακτικά).
Χαρακτηριστικό είναι ότι πάνω από το 70% των ερωτηθέντων χρησιµοποιούν δικά τους τρακτέρ και παρελκόµενα, εκτός από τη συγκοµιδή όπου προτιµούν τους εργολήπτες.
Ως αποτέλεσµα και της αυξανόµενης τάσης στην αγορά µεταχειρισµένων, ο στόλος έχει φτάσει να έχει κατά µέσο όρο ηλικία 22,4 έτη, να έχει αυξηµένο κόστος συντήρησης και επιπλέον οι εργάτες όταν το δουλεύουν να του προκαλούν συχνές βλάβες καθώς είναι κατά βάση, αν και αποδοτικοί, ανειδίκευτοι.

Μορφωµένοι οι αγρότες
Στην έρευνα σηµειώνεται το γεγονός πως ένα ποσοστό που φτάνει το 24,4% των παραγωγών έχουν κάποιο πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης, το οποίο όµως δεν είναι πάνω στο αντικείµενο, άρα το γεγονός αυτό δεν έχει κάποιο άµεσο αντίκτυπο στην παραγωγή. Θετική είναι πάντως η διαπίστωση πως η πλειοψηφία των ερωτηθέντων δήλωσε διατεθειµένη να εκπαιδευτεί πάνω στις νέες τεχνολογίες, µέσω της οποίας αναζητούν τρόπους µείωσης του κόστους στις αγροτικές εργασίες.