Θρέψη-Λίπανση της ελιάς

Το γεγονός ότι η ελιά αναπτύσσεται και καρποφορεί ακόμα και σε άγονα εδάφη με ελάχιστες καλλιεργητικές φροντίδες, δεν σημαίνει ότι το δένδρο αυτό δεν έχει απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία.

Πολυετή πειράματα σε ελληνικούς και ευρωπαϊκούς ελαιώνες έχουν αποδείξει ότι η ελιά αντιδρά θεαματικά στην αζωτούχο λίπανση, αρκεί να υπάρχει η απαραίτητη εδαφική υγρασία, για την απορρόφηση του χορηγούμενου αζώτου (Ν) από τις ρίζες των φυτών. Παρόμοια αποτελέσματα έχουν προκύψει και μετά από εφαρμογή καλιούχου λίπανσης, σε τροφοπενικά δένδρα.

Βάσει των παραπάνω, συνάγεται ότι η ελιά, όπως και τα άλλα δένδρα έχει ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία (μάκρο – και ιχνο-στοιχεία), τα οποία εάν δεν υπάρχουν σε επαρκείς ποσότητες στο έδαφος, πρέπει να χορηγηθούν με τη λίπανση. Είναι γνωστό επίσης ότι τα ελαιόδενδρα αφαιρούν από το έδαφος με τη βλάστηση και την καρποφορία τους ποσότητες θρεπτικών στοιχείων που κυμαίνονται ετησίως ανά στρέμμα, ως εξής:

Άζωτο (Ν): 1,5-3,5 χγρ
Φώσφορος (P₂O₅): 0,8—2 χγρ
Κάλιο (K₂O): 2-5 χγρ
Ασβέστιο CaO):2-5χγρ
Μαγνήσιο (MgO): 1,5-2,5 χγρ

Οι ποσότητες αυτές θα πρέπει να αναπληρώνονται για να διατηρείται η γονιμότητά του εδάφους.

Η απαιτούμενη λίπανση ποικίλει από περιοχή σε περιοχή (τύπος εδάφους, βροχοπτώσεις, κλπ.) και ακόμα από ελαιώνα σε ελαιώνα (ποικιλία, ηλικία δένδρων, άρδευση ή μη, κλπ.). Για αυτό, δύσκολα ένας παραγωγός μπορεί να βρει γενικές και τυποποιημένες συνταγές λίπανσης. Ωστόσο, κάποιες γενικές συμβουλές μπορούν να δοθούν, σχετικά με τις ανάγκες της ελιάς στα τρία κύρια θρεπτικά στοιχεία (άζωτο, φώσφορο, κάλιο)

Όσον αφορά στις απαιτήσεις της ελαιοκαλλιέργειας σε άζωτο, συνιστάται ετήσια χορήγηση 500-1500 γρ Ν ανά δένδρο, ανάλογα με τη γονιμότητα του εδάφους και την εδαφική του υγρασία. Σχετικά με το φώσφορο, σπάνια παρατηρείται έλλειψή του στα ελαιόδενδρα, εξαιτίας της υπερβολικής λίπανσης που έχει εφαρμοστεί στο παρελθόν από τους ελαιοπαραγωγούς. Ειδικότερα, η τακτική χορήγηση φωσφορικών λιπασμάτων κρίνεται μη αναγκαία, σε ελαιώνες, που χορηγούνται επί σειρά ετών σύνθετα λιπάσματα του τύπου 11-15-15. Αντιθέτως, η ελιά χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα απαιτητικό δένδρο στο κάλιο. Το ύψος της καλιούχου λίπανσης συνήθως καθορίζεται με βάση το ύψος της αζωτούχου λίπανσης.

Επιμέλεια άρθρου: Δρ Μαρίνα Μπαστουνοπούλου, γεωπόνος και εκπαιδεύτρια στο e-school by agronomist.gr.