Το Γαλαξίδι του χθες συναντά το σήμερα !

Γράφει η Χατζηδημητρίου Ζωή

Το Γαλαξίδι (Γαλαξείδι) είναι μια πολιτεία για τους κατοίκους του. Κλεισμένο στον κορινθιακό κόλπο, η παράδοση αναφέρει συχνά πως η θάλασσα μάγεψε τους Γαλαξιδιώτες και έστησαν την πολιτεία τους δίπλα της. Ήταν σημαντικό λιμάνι επί οθωμανικής κυριαρχίας της περιοχής ολόκληρο τον 18ο αιώνα και άρχισε να αναπτύσσετε σε μεγαλύτερη κλίμακα μετά το 1813. Παρόλα αυτά, τα χρόνια της ελληνικής επανάστασης καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε δύο φορές. Η ουσιαστική ανάπτυξη του Γαλαξιδίου επήλθε μετά την σύσταση του ελληνικού κράτους το 1830. Επίσης η ταχύτατη αστικοποίηση και η άνοδος της ναυτιλίας σε πολλές περιοχές της χώρας όπως το Ναύπλιο, η Πάτρα, το Γαλαξίδι κ.α., έδωσε ένα κοσμοπολίτικο χαρακτήρα σε αυτούς του τόπους.

Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, η ναυτιλία του Γαλαξιδίου ανθεί και εντάσσεται συνολικά στο ακμάζων Ιονικό δίκτυο της ελληνικής ναυτιλίας. Με ναυτική έδρα τα νησιά της Ζακύνθου, της Κεφαλλονιάς και της Ιθάκης, γύρω από τον πυρήνα αυτών των νησιών έως το Αιτωλικό και το Γαλαξίδι, δημιουργήθηκε ένα εμπορικό δίκτυο με διασυνδέσεις στα μεγαλύτερα λιμάνια της υπόλοιπης Ευρώπης. Το Γαλαξίδι αναπτύχθηκε ως ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα ναυτικά κέντρα της Ελλάδος κάτω από αυτές τις συνθήκες. Παράλληλα έγινε το μεγαλύτερο ναυπηγικό κέντρο τη εποχής του για την Δυτική Ελλάδα και το δεύτερο μεγαλύτερο σε πανελλήνιο επίπεδο μετά την Σύρο. Παρόλα αυτά η ναυτική του παράδοση ήταν γνωστή και πριν την επανάσταση του 1821.

Μετά το 1835 ο στόλος του ξεπέρασε τα εκατό ποντοπόρα πλοία. Παράλληλα την ιδία χρονική περίοδο οι Γαλαξιδιώτες αποδεσμεύονται από το τοπικό εμπόριο και ναυτικές διαδρομές και αναλαμβάνουν μακρινότερα ταξίδια προς τα λιμάνια της Μαύρης θάλασσας. Μεταφέρουν φορτία σιτηρών για μισθωτές στο Λονδίνο, της Μασσαλία, της Γένουα. Επιστρέφουν έπειτα στα λιμάνια της Οδησσού, της Βραΐλας , του Γαλατσίου, του Αζόφ αλλά και την Κωνσταντινούπολη όπου υπήρχε ανεπτυγμένο ελληνικό εμπορικό δίκτυο. Ο στόλος απαρτιζόταν από μπρίκια, γολέτες και γαβαρές.

Παράλληλα στο Γαλαξίδι υπήρξε άνθηση και δευτερευόντων επαγγελμάτων τα οποία σχετίζονται με την ναυτιλία. Ανάμεσα σε αυτούς τους κλάδους συγκαταλέγονταν οι ναυπηγοτεχνίτες, οι καλαφάτες, οι τσιγκοποιοί, οι σιδηρουργοί κι οι καραβομαραγκοί. Μαζί με αυτά τα επαγγέλματα δημιουργήθηκαν χρωματοποιεία, χυτήρια και σκοινοποιία στο Γαλαξίδι. Εξίσου σημαντικό για την αναπτυγμένη ναυτιλία της περιοχής αυτής ήταν ότι διέθετε υποκαταστήματα προμηθευτών για τα διάφορα εμπορεύματα και φορτία, αλληλασφαλιστικές εταίρες που διακινούσαν κεφάλαια της πολιτείας του Γαλαξιδίου, επιθεωρητές νηογνωμόνων και διάφορα τραπεζικά καταστήματα.

Σήμερα, ανέγγιχτο όπως η περιοχή γύρω από αυτό, ακόμη από τον μαζικό τουρισμό, αποπνέει ακόμη μια φιλόξενη ατμόσφαιρα γαλήνης και ηρεμίας. Συχνά αν περπατήσει κάνεις στα δρομάκια του με τα κλασικά αρχοντικά του περασμένου αιώνα, θα ανακαλύψει αυτή την αίσθηση της περασμένης δόξας του ή οποία όμως ακόμη μνημονεύεται χάρη στο Ναυτικό μουσείο το οποίο υπάρχει στην περιοχή. Ιδανικός προορισμός για τους χειμερινούς μήνες ώστε να ανακαλύψει κανείς τα διάφορα είδη πτηνών της περιοχής και την φύση που ανθεί από την κωμόπολη έως τους πρόποδες του Παρνασσού. Όμως γραφική επιλογή και για την καλοκαιρινή περίοδο καθώς μια βόλτα δίπλα στην θάλασσα του Γαλαξιδίου θα σας ταξιδέψει.

The flour smudging or “flour war” during the celebration of Clean Monday in the greek Carnival, at the port town of Galaxidi, some 200 km west of Athens. On March 18, 2013 / Αλευρομουτζουρώματα στην κωμόπολη του Γαλαξειδίου, στο νομό Φωκίδας την Καθαρά Δευτέρα.

Γνωστό έθιμο της κωμόπολης του Γαλαξιδιού έως και σήμερα είναι τα Αλευρομουτζουρώματα της Καθαρής Δευτέρας ! Γνωστό ανά τους αιώνες, πήρε την σημερινή του μορφή περίπου δύο αιώνες πριν καθώς η Καθαρά Δευτέρα ήταν πάντα ημερομηνία ορόσημο για τα νέα ταξίδια των Γαλαξιδιώτικων πλοίων. Το έθιμο απλό ως προς την εκτέλεσή του, πρόκειται πρακτικά περί κλασικού απειροπόλεμου! Ο χώρος διεξαγωγής του συνήθως ξεκινά από την πλατεία Μάμα και φτάνει ως το λιμάνι. Προσοχή όμως…γιατί όσοι βρίσκονται εντός ακτίνας είναι έτοιμοι για αλεύρωμα ! Συναρπαστική είναι και η παρακολούθηση των εορταστικών εκδηλώσεων από την θάλασσα, με μικρές βάρκες ή καραβάκια επιλογή που δίνει την δυνατότητα στον επισκέπτη να θαυμάσει και την μαγευτική θεά της παλαιάς πολιτείας και από την θάλασσα .

Χατζηδημητρίου Ζωή,

Επιστροφή στη φύση