Τεχνική καλλιέργεια του BONSAI ~ Επιστροφή στη φύση

Το Bonsai είναι η αρχαία Ιαπωνική τεχνική καλλιέργειας δέντρων σε μινιατούρες. BONSAI χαρακτηρίζονται δέντρα σε δοχεία όπου κάτω από ορισμένες συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και τεχνικής μεταχείρισης επιτυγχάνουμε σε μερικά χρόνια την ύπαρξη μιας μικρογραφίας δέντρου ή θάμνου που λειτουργεί όπως και το μεγάλο δέντρο όπου δεν πιάνει μεγάλο χώρο κοσμώντας αντίθετα τον χώρο για πολλά χρόνια.

Η απόκτηση ενός Bonsai μπορεί να προκύψει από σπόρο, από μοσχεύματα, από εναέρια καταβολάδα, από δέντρα και θάμνους φυτωρίων, από δέντρα συλλεγμένα από τη φύση ή ακόμη και έτοιμα δεντράκια του είδους.

Φυτά bonsai από σπόρο

Χρησιμοποιούμενα καλλωπιστικά φυτά που πολλαπλασσιάζονται με σπόρο

Καρυδιά (PECAN)
Σφένδαμος
Ροδιά (PUNICA CRONAFUM)

Η στρωμάτωση γίνεται σε πλαίσιο, όπου η κάλυψη των σπόρων γίνεται με υγρά βρύα. Ο άριστος χρόνος στρωμάτωσης σπόρων είναι η άνοιξη. Η θερμοκρασία υποστρώματος για ένα καλό γύτρωμα είναι γύρω στους 18 βαθμούς κελσίου. Η υγρασία πρέπει να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα.

Τα σπορόφυτα είναι έτοιμα για μεταφύτευση όταν έχουν δύο ζεύγη πραγματικών φύλλων.

Κάθε χρόνο τα νεαρά εξάγονται και ελαττώνονται τα φύλλα και οι ρίζες κατά το 1/3 και τοποθετούνται σε δοχεία. Όταν χρησιμοποιούμε σπόρο χρειάζεταο μεγάλος αριθμός γιατί πολλοί από τους σπόρους αυτούς δεν φυτρώνουν.

Φυτά για bonsai από μοσχεύματα

Χρησιμοποιούμενα καλλωπιστικά φυτά που πολλαπλασσιάζονται με μοσχεύματα

Κυδωνίαστρο (COFONEASTER SP.)
Πυράκανθος (PYRACANTHA COCCINEA)
Αζαλέα (RHODODENDRON SP)
Έλατο και άλλα

Εποχή κοπής μοσχευμάτων

Νωρίς την άνοιξη, πριν ανοίξουν οι καινούργιοι οφθαλμοί και
Αργά το φθινόπωρο λίγο πριν το λήθαργο.

Κατάλληλα φυτά για bonsai είναι και αυτά που βρίσκονται στη φύση σε άγρια μορφή. Η εξαγωγή αυτών γίνεται κατά τον εξής τρόπο

Γίνεται η εκλογή του φυτού
Γίνεται περιφερειακή εκσκαφή με πατόφτυαρο και σε διάμετρο ίση προς το 1/3 του ύψους του φυτού έτσι που να βγαίνει το φυτό με μπάλα χώματος.
Καλύπτεται η μπάλα χώματος με βρύα και στη συνέχεια με πλαστικά φύλλο.

Στη συνέχεια εφαρμόζουμε ποικίλες τεχνικές που χρησιμοποιούν διάφορα εργαλεία (σύρματα, σφήνες, λαβίδες, κ.α) για να δώσουμε το επιθυμητό σχήμα.

Το φυτό για BONSAI συνιστάται να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

Ευρωστία, υγιεινή εμφάνιση, μικρό συμπαγές φύλλωμα, μικρό παχύ κορμό στη βάση του.

Στα φυτά επεμβαίνουμε στην αφαίρεση βραχίονων χωρίς να δημιουργούνται ανοίγματα στην κόμη. Επίσης λαμβάνεται υπόψη το σχήμα που δίνει το φυτό προς τα επάνω, έξω και πλάγια , και ανάλογα συμπληρώνουμε αυτό που θέλουμε να υπάρχει κάμπτονας τον κορμό, συνδέοντας με σύρμα τους βραχίονες δίνοντας, έτσι μαι νέα μορφή. Γίνεται τοποθέτηση του φυτού σε ένα μικρότερο δοχείο αφαιρώντας για τον σκοπό αυτό το 1/3 περίπου της μπάλας χώματος που έχει και στην απομένουσα μπάλα χώματος προσπαθούμε να δώσουμε κάπως επίπεδο σχήμα.

Η αφαίρεση ριζών γίνεται σταδιακά, γιατί τα περισσότερα φυτά δεν αντέχουν στον απότομο περιορισμό ριζών

Μια γλάστρα με καλομουσκεμένο χώμα οργανικής σύνθεσης, έχει σαν αποτέλεσμα μικρό αριθμό αναπτυσσόμενων ριζών πλευρικό και προς τον πυθμένα. Έτσι στη μεταφύτευση δεν χρειάζεται να βγάλουμε το φυτό με το υπόλοιπο της γλάστρας. Το υλικό της γλάστρας σιγά-σιγά διαλύεται.

Ακολουθούν μερικά σημαντικά βήματα για το πως θα κάνετε το δικό σας bonsai

Αρχικά διαλέξτε ένα φυτό, που να έχει 20-30 εκ. ύψος, να είναι θαμνώδες και γενικά να πληρεί τα χαρακτηριστικά που αναφέραμαι πιο πάνω. Με ένα κλαδευτήρι, διαμορφώστε το φυτό στο σχήμα που θέλετε, αφαιρώντας αρκετή βλάστηση.
Στη συνέχεια βγάλτε το φυτό από την γλάστρα που ήταν και βάλτε τη ρίζα του με το χώμα σε ένα κουβά με νερό, έτσι θα διευκολυνθείτε στο κλάδεμα των ριζων και στο φύτεμα του φυτού σε ένα ρηχό δοχείο.Κλάδεψτε τις ρίζες μέχρι να φτλασουν στα 2/3 του πραγματικού τους μεγέθους.
Πριν το τοποθετήσετε στο δοχείο που επιθυμείτε καλύψτε τις τρύπες αποστράγγισης με κάποιο τρόπο, ώστε να μη χάνει χώμα.Βάλτε λίγο χώμα από πάνω και τοποθετείστε το φυτό σας από πάνω με απλωμένες τις ρίζες του, και καλύψτε τες με χώμα.
Τέλος αν το θεωρείτε απαραίτητο, κλαδέψτε κι άλλο το φυτό μέχρι να πάρει το σχήμα δέντρου μινιατούρας που θέλετε,και ποτίστε καλά.

Tip:

Για περισσότερη ομορφιά, μπορείτε να καλύψετε το χώμα με πέτρες ή χαλίκια ενυδρείου.
Λίπανση σε μικρές ποσότητες λιπάσματος συνιστάται.
Απομάκρυνση ίδιας αναλογίας φυλλώματος και ριζων , θα ήταν ιδανική για την ισσοροπία του φυτού.

Από Δημπάρη Νικολέτα ,Γεωπόνος (ΤΕ)

Περισσότερα εδώ