Τα εννέα στρώματα του εδώδιμου δασόκηπου ~ Επιστροφή στη φύση

Τα τροφό-δάση υπήρχαν για χιλιάδες χρόνια σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα τροφό-δάσος που εξακολουθεί να παράγει τρόφιμα στο Μαρόκο που δημιουργήθηκε πριν από 2.000 χρόνια!

Η έννοια της τροφό-δασοκομίας είχε σχεδόν χαθεί στα χρονικά της ιστορίας, όταν ο Robert Hart αποφάσισε να προσαρμόσει αυτό το σχέδιο στο εύκρατο κλίμα του στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1960.

Η ιδέα ενός δασόκηπου έγινε γνωστή στο κοινό, μέχρι που ο Robert έγραψε ένα βιβλίο που τεκμηριώνει το μεγάλο του πείραμα. Ο Bill Mollison, ιδρυτής της Περμακουλτούρας, επισκέφθηκε το χώρο του Robert το 1990 και υιοθέτησε γρήγορα αυτό το στοιχείο σχεδιασμού στις διδασκαλίες και την εργασία του. Ο Robert τότε στο βιβλίο του ανέφερε εφτά στρώματα, τώρα πια έχουμε προσθέσει ακόμα δυο.

Παρακάτω είναι τα εννέα στρώματα του εδώδιμου δασόκηπου:

1. Ψηλότερο στρώμα δέντρων

2. Yψηλό στρώμα θάμνων

3. Στρώμα θάμνων

4. Ποώδες στρώμα

5. Εδαφοκάλυψη

6. Υπόγειο στρώμα

7. Κάθετα αναρριχώμενο στρώμα

8. Υδάτινο στρώμα

9. Μυκηλιακό/Μυκητιακό στρώμα

Ψηλότερο στρώμα δέντρων

Συνήθως πάνω από 8 μέτρα ύψος. Αυτό το στρώμα είναι για μεγαλύτερους δασόκηπους. Τα δέντρα ξυλείας, τα μεγάλα ακρόδρυα και τα δέντρα που ρυθμίζουν το άζωτο είναι τα τυπικά αυτής της κατηγορίας. Υπάρχουν διάφορα μεγάλα καρποφόρα δέντρα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ανάλογα με τα είδη και τις ποικιλίες που χρησιμοποιούνται.

Yψηλό στρώμα θάμνων

Συνήθως 3-8 μέτρα ύψος. Στους περισσότερους δασόκηπους, ή τουλάχιστον εκείνους με περιορισμένο χώρο, τα φυτά αυτά αποτελούν συχνά το ψηλότερο στρώμα. Η πλειονότητα των οπωροφόρων δένδρων εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία.

Στρώμα θάμνων

Συνήθως έως 3 μέτρα ύψος. Η πλειοψηφία των καρποφόρων θάμνων εμπίπτει σε αυτό το στρώμα. Περιλαμβάνει επίσης καλλωπιστικά, φαρμακευτικά και άλλα ωφέλιμα φυτά.

Ποώδες στρώμα

Φυτά αυτού του στρώματος πεθαίνουν κάθε χειμώνα, αν είναι αρκετά κρύοι, γυρνώντας πίσω στο έδαφος. Δεν παράγουν ξύλινα στελέχη, όπως κάνει το στρώμα θάμνων. Πολλά αρωματικά και φαρμακευτικά βότανα βρίσκονται εδώ, όπως και μια μεγάλη ποικιλία από άλλα ωφέλιμα φυτά.

Εδαφοκάλυψη

Το ποώδες στρώμα συχνά καλύπτει ελαφρά το στρώμα εδαφοκάλυψης. Ωστόσο, τα φυτά σε αυτό το στρώμα είναι συχνά ανθεκτικά στις σκιάσεις, αναπτύσσονται πολύ πιο κοντά στο έδαφος, πιο πυκνά για να γεμίσουν γυμνά κομμάτια του εδάφους και συχνά μπορούν να ανεχθούν κάποια κίνηση πεζών.

Υπόγειο στρώμα

Πρόκειται για καλλιέργειες ρίζας. Υπάρχει μια εκπληκτική ποικιλία από βρώσιμες ρίζες που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ποτέ ακούσει. Πολλά από αυτά τα φυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα στρώματα 4,5 και 7.

Κάθετα αναρριχώμενο στρώμα

Αυτά τα αναρριχώμενα φυτά καλύπτουν πολλαπλά στρώματα ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο αναρριχώνται από μόνα τους ή με κατεύθυνση από εμάς. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να προσθέσετε περισσότερη παραγωγικότητα σε ένα μικρό χώρο.

Υδάτινο στρώμα

Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά φυτών που ευδοκιμούν σε υγρότοπους ή στην άκρη του νερού και πολλά φυτά που αναπτύσσονται μόνο στο νερό. Για να αγνοήσετε αυτή τη μεγάλη λίστα των φυτών, πρέπει να αφήσετε πολλά χρήσιμα είδη που παρέχουν τρόφιμα, φυτικές ίνες, φάρμακα, ζωοτροφές, τροφή για άγρια ζώα και ενδιαιτήματα, λίπασμα, βιομάζα και ίσως το πιο σημαντικό, φιλτράρισμα νερού μέσω των φυτών.

Μυκηλιακό/Μυκητιακό στρώμα

Τα δίκτυα μυκήτων ζουν σε υγιή εδάφη, ζουν ακόμη και στις ρίζες των φυτών του δασόκηπου. Αυτό το υπόγειο δίκτυο μυκήτων μεταφέρει θρεπτικά συστατικά και υγρασία από μια περιοχή του δάσους σε άλλη ανάλογα με τις ανάγκες των φυτών. Πρόκειται για ένα καταπληκτικό σύστημα το οποίο μόλις αρχίζουμε να κατανοούμε. Εκτός από το ζωτικό έργο αυτό το στρώμα συμβάλλει στην ανάπτυξη και διατήρηση του δάσους, θα παρέχει ακόμη και μανιτάρια από καιρό σε καιρό που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τρόφιμα και φάρμακα. Εάν είμαστε πιο ενεργητικοί, μπορούμε να καλλιεργήσουμε αυτό το στρώμα σκόπιμα για να αυξήσουμε τη συγκομιδή μας.

Από εδώ και στο εξής, ας εξετάζουμε τα εννέα στρώματα κατά το σχεδιασμό των δασόκηπων μας.

Από Permaculture Magazine Greece