Η γλουτένη είναι ένας ειδικός τύπος πρωτεΐνης, που όμως δεν θα τη βρει κανείς στο κρέας ή στα αυγά. Η γλουτένη βρίσκεται στο στάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι. Μια δίαιτα χωρίς γλουτένη σημαίνει ότι πρέπει να αποφύγουμε αυτά τα σιτηρά.
Μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη είναι απαραίτητη για τους περισσότερους ανθρώπους με αλλεργία στη γλουτένη, καθώς και αυτούς που πάσχουν από κοιλιοκάκη, μια κατάσταση που προκαλεί εντερική βλάβη όταν κάποιος τρώει γλουτένη.
Οι «κόκκινες σημαίες» της γλουτένης
Οι άνθρωποι που είναι σε δίαιτα χωρίς γλουτένη θα πρέπει να προσέχουν σχολαστικά τις ετικέτες των τροφίμων. Ορισμένα συστατικά όπως το σιτάρι ή η σίκαλη είναι προφανή. Υπάρχουν όμως και άλλα που δεν μπορεί κάποιος να δει με την πρώτη ματιά τη γλουτένη γιατί είναι… αόρατη. Δύο όροι που πρέπει να συγκρατήσετε είναι: Βύνη και υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη. Η βύνη είναι συστατικό που γίνεται από το κριθάρι και η υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη συχνά περιέχει σιτάρι. Η βρώμη από την άλλη, δεν περιέχει γλουτένη, αλλά μπορεί επίσης να αυξήσει τα συμπτώματα, όπως κοιλιακό πόνο, φούσκωμα και διάρροια.
Πείτε αντίο στο ψωμί
Το πιο δύσκολο, ενδεχομένως, στοιχείο μιας δίαιτας χωρίς γλουτένη είναι πως πρέπει να αποχαιρετήσετε το ψωμί -με τη μορφή που το ξέρετε- αφού, ως γνωστόν, περιλαμβάνει σιτάρι και σίκαλη. Επίσης, εκτός ορίων είναι τα κρουασάν, τα ψωμάκια χάμπουργκερ, οι τηγανίτες και γενικότερα όλα τα σπογγώδη ψωμάκια. Αυτό σημαίνει πως εκτός ορίων είναι και η πίτσα. Ωστόσο, δεν πρέπει να απελπίζεστε, υπάρχουν και εναλλακτικές λύσεις.
Ψωμί χωρίς γλουτένη
Πολλά καταστήματα με βιολογικά είδη και τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έχουν πια προϊόντα χωρίς γλουτένη, καθώς και μια ποικιλία από ψωμιά χωρίς γλουτένη. Πρόκειται για προϊόντα που γίνονται κυρίως από ρύζι, ή αλεύρι πατάτας, αντί για προϊόντα σιταριού. Ελέγξτε τις ετικέτες για να βεβαιωθείτε πως αναγράφουν ότι το προϊόν είναι «100% χωρίς γλουτένη».
Πολλά δημητριακά έχουν γλουτένη
Τα παραδοσιακά δημητριακά που τρώμε για πρωινό είναι άλλο ένα προϊόν που μπορεί να περιέχει γλουτένη. Η κρέμα σιταριού είναι βέβαια σίγουρα εκτός ορίων, αλλά και πολλά άλλα αγαπημένα προϊόντα πρωινού μπορεί να περιέχουν άμυλο σιταριού ή άρωμα βύνης. Διαβάστε τον κατάλογο των συστατικών για να αποφύγετε οποιοδήποτε δημητριακό περιέχει σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη ή βύνη.
Απολαύστε καλαμπόκι και δημητριακά με ρύζι
Το καλαμπόκι και το ρύζι ως βάση για τα δημητριακά μπορούν να αποτελέσουν μια πολύ καλή εναλλακτική λύση για το πρωινό σας, αλλά και πάλι θα πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά τις ετικέτες, γιατί μπορεί να περιέχουν βύνη.
«Αντίο» ζυμαρικά
Δυστυχώς… Δεν έχει σημασία το όνομα ή το σχήμα, τα περισσότερα ζυμαρικά είναι φτιαγμένα από σιτάρι. Κάτι που σημαίνει πως θα πρέπει να αποφύγετε τα μακαρόνια, τις φαρφάλες, τις πένες, τις βίδες, τα κοχύλια και όλα τα υπόλοιπα όταν κάνετε δίαιτα χωρίς γλουτένη.
Υποδεχτείτε το ρύζι και τις πατάτες
Σε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορείτε, ωστόσο, να φάτε ρύζι και πατάτες. Μπορείτε να τα ανακατέψετε ή να τα φάτε ξεχωριστά. Αν ακόμα… θρηνείτε την απώλεια των αγαπημένων σας ζυμαρικών, σκεφτείτε πως είναι δυνατόν να βρείτε ζυμαρικά χωρίς γλουτένη κι αυτά δεν είναι άλλα από τα noodles ρυζιού.
Και τα κράκερς γίνονται από σιτάρι
Ελέγξτε την ετικέτα με τα συστατικά και θα διαπιστώσετε ότι τα περισσότερα κράκερ έχουν το σιτάρι ως ένα από τα κύρια συστατικά τους. Βρείτε επομένως ένα εναλλακτικό προϊόν για να συνοδέψετε τα αγαπημένα σας τυριά.
«Γνωριστείτε» με το κέικ ρυζιού
Για παράδειγμα… ποιος χρειάζεται τα κράκερ όταν υπάρχουν τα κέικ ρυζιού και τα τσιπς καλαμποκιού για να φιλοξενήσουν όλα τα είδη των τυριών και όλα τα ντιπ; Ενα άλλο σνακ χωρίς γλουτένη είναι το ποκ κορν.
Προσοχή στα παναρισμένα φαγητά
Ελέγξτε τα συστατικά γιατί μπορεί η τραγανή επικάλυψη στις περισσότερες κοτομπουκιές ή στα fish sticks να είναι κατασκευασμένη από αλεύρι σιταριού, επομένως και αυτή περιέχει γλουτένη.
Ποιος έχει ανάγκη το ψωμί;
Κι όμως το ψωμί και τα σιτηρά δεν είναι τόσο απαραίτητα για να απολαύσετε το κοτόπουλο, τα ψάρια και το άπαχο βοδινό κρέας. Προτιμήστε το άπαχο κρέας χωρίς πρόσθετα από σιτηρά, αλλά με νόστιμα και αρωματικά λαχανικά και θα έχετε μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη. Να έχετε επίσης κατά νου ότι τα λουκάνικα και τα αλλαντικά είναι επεξεργασμένα, επομένως πρέπει να τσεκάρετε μήπως περιέχουν γλουτένη.
Αποφύγετε μπισκότα και κέικ
Μια δίαιτα χωρίς γλουτένη δεν είναι δυνατόν να περιλαμβάνει τα περισσότερα από τα παραδοσιακά γλυκά, πίτες, μπισκότα, κέικ και άλλες λιχουδιές, που είναι «φορτωμένες» με αλεύρι σιταριού. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα πολλοί τρόποι για να ικανοποιήσετε τον ουρανίσκο σας με μια γλυκιά γεύση.
Λαστιχωτά γλυκά
Μπορείτε να απολαύσετε λαστιχωτά γλυκά, λουκούμια, ζελέ, ακόμα και απλές σκληρές καραμέλες που συνήθως είναι χωρίς γλουτένη. Δεν θα πρέπει, μάλιστα, να σταματήσετε εκεί, καθώς υπάρχουν αρτοποιεία που μπορούν να δημιουργήσουν γλυκά, κέικ, πίτες, μπισκότα, κουλούρια κατά παραγγελία, προσαρμοσμένα πάνω στη δίαιτά σας, χωρίς γλουτένη.
Η μπύρα έχει γλουτένη; Για φαντάσου!
Δυσάρεστα είναι τα νέα και για τους λάτρεις της μπύρας. Η μπύρα περιέχει βύνη κριθαριού, επομένως είναι εκτός σε μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη. Υπάρχουν, βέβαια, μερικές μπύρες χωρίς γλουτένη, αλλά θα πρέπει να το τσεκάρετε με το γιατρό ή τον διαιτολόγο για να σιγουρευτείτε ότι είναι ασφαλείς για εσάς.
Ευτυχώς, υπάρχει το κρασί
Το κρασί και τα περισσότερα λικέρ είναι γενικά χωρίς γλουτένη, επομένως ακόμα κι αν σας λείψει η μπύρα, μπορείτε να… παρηγορηθείτε. Πιείτε ένα ποτηράκι, δεν κάνει κακό (το ένα ποτηράκι…) και θα αισθανθείτε όμορφα, ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η αφορμή.
Υπάρχουν κι άλλες απολαύσεις
Εκτός από τις πατάτες, το ρύζι και το κρασί, υπάρχουν ακόμα νόστιμα και ασφαλή φαγητά για να απολαύσετε σε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη, όπως είναι τα αυγά, τα ψάρια, το κρέας, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Προσέξτε, ωστόσο, στην περίπτωση που χρησιμοποιείτε κατεψυγμένα ή κονσερβοποιημένα φρούτα και λαχανικά και ελέγξτε για πρόσθετες ύλες που μπορεί να περιέχουν γλουτένη. Το ίδιο ισχύει και για τα αρωματισμένα γιαούρτια ή τα τυριά σε μορφή κρέμας.
Μιλήστε στον σεφ
Και τι γίνεται όταν αποφασίσετε να δειπνήσετε σε ένα εστιατόριο; Πώς μπορείτε να τσεκάρετε ποια φαγητά είναι ελεύθερα από γλουτένη; Μη διστάσετε να μιλήσετε με τον σεφ. Εκθέστε του το πρόβλημά σας, σχετικά με τη δυσανεξία στη γλουτένη και να είστε βέβαιοι ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να σας ικανοποιήσει. Σε τελική ανάλυση, αν υπάρχει κάποιος αρμόδιος να σας πει ποια από τα φαγητά του εστιατορίου περιέχουν ή δεν περιέχουν γλουτένη, είναι αυτός!
Μείνετε μακριά από τις κακοτοπιές
Για τα περισσότερα άτομα με κοιλιοκάκη, ακόμα και μικρές ποσότητες γλουτένης μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως αέρια, φούσκωμα, αλλαγές στις κινήσεις των εντέρων, απώλεια βάρους, κόπωση και αδυναμία. Γι’ αυτό τα φαγητά χωρίς γλουτένη μπορούν να τους προσφέρουν μεγάλη βοήθεια στην απαλλαγή απ’ αυτά τα δυσάρεστα συμπτώματα.
Γλουτένη και Αυτισμός
Μερικοί γονείς πιστεύουν ότι μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με αυτισμό, ωστόσο αυτή η θεωρία είναι αμφιλεγόμενη. Η συγκεκριμένη θεωρία υποστηρίζει πως η διατροφή χωρίς γλουτένη σε παιδιά με αυτισμό, μπορεί να βελτιώσει ορισμένα συμπτώματα, όπως η ομιλία ή η κοινωνική συμπεριφορά. Προς το παρόν, όμως, η έρευνα ούτε έχει επιβεβαιώσει αλλά ούτε έχει διαψεύσει την αποτελεσματικότητα της δίαιτας χωρίς γλουτένη σε άτομα με αυτισμό.
