Γράφει ο Χρήστος Πηλιχός. Ερασιτέχνης Αμπελουργός και Βιοκαλλιεργητής
Πάνε αρκετά χρόνια από την πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με «Σποροφύλακες».
Πρόκειται για ομάδες ατόμων ή μεμονωμένα άτομα που έχουν ως κύρια δραστηριότητα την διάσωση, την διατήρηση και την ανταλλαγή παραδοσιακών σπόρων. Η ανάγκη μου αυτή προέκυψε από την επιθυμία μου να βρω παραδοσιακές ποικιλίες σπόρων, να τις καλλιεργήσω στον οικιακό μου λαχανόκηπο με απώτερο σκοπό βέβαια να γευτώ καρπούς που διατηρούν το άρωμα και την γεύση όπως αυτούς που τρώγαμε στο χωριό στα παιδικά μας χρόνια.
Εδώ και αρκετά χρόνια τα υβρίδια έχουν αντικαταστήσει τις παραδοσιακές ποικιλίες . Και όταν λέμε υβρίδια στην γεωργία, πολύ συνοπτικά εννοούμε τη διασταύρωση ποικιλιών με σκοπό την μεγαλύτερη παραγωγή προϊόντων ,με αντοχή στις ασθένειες και τα έντομα , θυσιάζοντας όμως την γεύση και το άρωμα τους. Αυτό σημαίνει ότι ένα υβρίδιο τομάτας αντέχει ένα μήνα στο ψυγείο αλλά δυστυχώς είναι σχετικά άγευστο. Πρακτικά είναι κάτι που βολεύει την αγορά γιατί καλύπτει τη ζήτηση με ότι συνεπάγεται για τις οικονομίες των Χωρών, αλλά όμως είναι σε βάρος της ποιότητας.
Σήμερα, οι περισσότεροι από εμάς ζητάμε την επαναφορά της γεύσης στο καθημερινό τραπέζι, έτσι λοιπόν ήρθε ξανά η ώρα των παραδοσιακών ποικιλιών. Έτσι προέκυψε και η δική μου ανάγκη. Αλλά πως θα βρεις παραδοσιακούς σπόρους για να τους καλλιεργήσεις ;
Εκεί έρχονται οι «Σποροφύλακες».
Ερχόμενος σε επαφή μαζί τους κυρίως μέσω των social media που πλέον είναι όλοι ενεργοί και εκφράζοντας την επιθυμία μου και την ανάγκη μου, το πρώτο πράγμα που αισθάνθηκα ήταν η ευγένεια τους ,η καλή τους διάθεση να μου δώσουν σπόρους και οι πολύτιμες συμβουλές τους για να ξεκινήσω την φύτευση και την καλλιέργεια . Ξεκίνησα λοιπόν με πολύ θετικά συναισθήματα και πολύ διάθεση. Πήρα ένα μικρό φυτώριο που τα επόμενα χρόνια έγινε mini θερμοκήπιο και φύτεψα τους σπόρους που μου έδωσαν . Όταν ήρθε η ώρα έκανα την μεταφύτευση στον κήπο με την περιποίηση και την φροντίδα που απαιτείται και πλέον ξεκίνησε ένα δημιουργικό ταξίδι από την γένεση έως το τέλος του κύκλου της ζωής ενός φυτού. Το αποτέλεσμα ήταν ανταποδοτικό της προσπάθειας. Οι γεύσεις και τα αρώματα της τομάτας, του αγγουριού και όλων των λαχανικών θα έλεγα χωρίς υπερβολή ότι δεν είχαν καμία σχέση με αυτών του εμπορίου. Μου έγινε απόλυτα ξεκάθαρο ότι όλη αυτή η διαδικασία άξιζε τον κόπο και με το παραπάνω και πως ήταν κάτι που θα ήθελα να συνεχίσω να το κάνω.
Έτσι λοιπόν κράτησα κι εγώ τους δικούς μου σπόρους για την επόμενη χρονιά και με τη σειρά μου τους έδινα σε όποιον ζητούσε. Με αυτό τον τρόπο έγινα μέλος του Δικτύου ανταλλαγής παραδοσιακών σπόρων. Αυτός είναι και ο σκοπός, να μεγαλώνει η αλυσίδα, να γινόμαστε περισσότεροι και να βοηθάμε στην διατήρηση της ποιότητας, στη διατήρηση της παράδοσης.
Ακόμα και αν δεν υπάρχει κήπος για την μεταφύτευση, μπορεί να γίνει στο μπαλκόνι ή στην ταράτσα με επιτυχία.
Σε σχέση με την περίοδο που ξεκίνησα, οι «Σποροφύλακες» είναι πολύ περισσότεροι. Λειτουργούν σε οργανωμένες ομάδες σε όλη την Ελλάδα.
Κάποιες από αυτές είναι :
Αιγίλοπας/Βοτανόκηπος – Ανταλλακτήριο Σπόρων Βύρωνα “Τα Σπόρια”
– Αστικός Αγρός Χαλανδρίου – Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός στο Ελληνικό
– Αυτοδιαχειριζόμενο Πάρκο Ναυαρίνου – Βοτανικός Κήπος Πετρούπολης
-Δια.Σπο.Ρα. – Δρυάδες – Νέα Γουινέα – Ομάδα Μετάβασης Ακαδημίας Πλάτωνα – Πελίτι -Το Περιβόλι της Νίκαιας – Σπόροι Ζωής – Ομάδα Παραδοσιακών Σπόρων Πύργου Ηλείας – Ομάδα Παραδοσιακών Σπόρων «η Αυλή»
Το σίγουρο είναι ότι κοιτάζοντας πίσω, έμεινα ευχαριστημένος με την επιλογή μου. Συνεχίζω να διατηρώ και να ανταλλάσω σπόρους, να καλλιεργώ παραδοσιακές ποικιλίες με φυσικό τρόπο με το αποτέλεσμα να δικαιώνει την προσπάθεια.
Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα.
Χρήστος Πηλιχός. Ερασιτέχνης Αμπελουργός και Βιοκαλλιεργητής
Info : chrispili@gmail.com