Σπορά: μέσα Αυγούστου μέχρι το Φεβρουάριο.
Συγκομιδή: 6 εβδομάδες μετά.
Ένα από τα σημάδια πως έρχεται η άνοιξη είναι όταν αρχίζει να μεγαλώνει το σπανάκι. Το φυτό αυτό έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε σίδηρο και βιταμίνες Α ‚C, Ε και Κ, χλωροφύλλη, άλατα ιωδίου και σαπωνίνες. Το σπανάκι μπορεί να καλλιεργηθεί ως φθινοπωρινό ή χειμερινό λαχανικό.
Ο πολλαπλασιασμός του σπανακιού γίνεται με σπορά. Το ψυχρό κλίμα ευνοεί την ανάπτυξη του. Στην Ελλάδα γίνεται σπορά από τα μέσα Αυγούστου μέχρι το Φεβρουάριο. Το έδαφος πρέπει να είναι υγρό, ειδικά όταν το σπανάκι είναι μικρό. Τα αμμοπηλώδη εδάφη με pH 6,5–7 είναι τα πιο κατάλληλα για να φυτέψετε σπανάκι.
Το σπανάκι έχει δύο φάσεις στην ανάπτυξη του. Την ανάπτυξη των φύλλων που διαρκεί 35–40 ημέρες και στη συνέχεια την ανάπτυξη των σπόρων. Η συγκομιδή γίνεται πάντα στην πρώτη φάση, πριν το φυτό βγάλει ταξιανθία.
Αν δεν υπάρχουν βροχές, τότε χρειάζεται λίγο πότισμα. Πολλές από τις καλλιέργειες πάντως είναι ξερικές, ειδικά οι καλοκαιρινές. Η συγκομιδή γίνεται περίπου 6 εβδομάδες μετά τη σπορά.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Όσες ποικιλίες έχουν φύλλα με πτυχώσεις τείνουν να καλύπτονται από χώμα στις περιόδους βροχοπτώσεων. Καλό είναι φυτεύετε ποικιλίες με λεία φύλλα, για να αποφύγετε μια “χωμάτινη” γεύση όταν το μασάτε.
Ντόπιες ποικιλίες
Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες σπανακιού. Οι πιο γνωστές στην Ελλάδα είναι το κοινό σπανάκι, η πριγκίπισσα Τζουλιάνα, το κοντό σπανάκι και το πλατύφυλλο Άργους. Στην Ελλάδα απαντάται και αυτοφυές, ως άγριο σπανάκι, κοινώς η Νάνα. Έχουν αναπτυχθεί και κάποια υβρίδια για μεγαλύτερη παραγωγή.
Πότε να φυτέψετε
Γενικά η περίοδος σποράς του σπανακιού είναι από μέσα Αυγούστου μέχρι μέσα Φεβρουαρίου και μπορούμε να έχουμε ακόμα και δύο σπορές σε μια σαιζόν.
Το σπανάκι μπορεί να φυτευτεί σε υψωμένα παρτέρια, αλλά και σε μικρά θερμοκήπια για χειμερινή κατανάλωση.
Αποστάσεις και βάθος φύτευσης
Σπείρετε 12 με 15 σπόρους ανά 30 εκατοστά σειράς. Καλύψτε τους σπόρους με χώμα 1,5 εκατοστό. Όταν τα φυτά γίνουν 2,5 εκατοστά σε ύψος, αραιώστε τα ανά 5–10 εκατοστά απόσταση. Οι πιο κοντινές αποστάσεις ανάμεσα στα φυτά είναι αποδεκτές όταν πρόκειται να συλλέξετε όλα τα φυτά με τη μία.
Οι ίδιες οι σειρές μπορούν να έχουν κατ’ ελάχιστο 30 εκατοστά απόσταση μεταξύ τους, αλλά αυτό εξαρτάται και από ποιά μέθοδο χρησιμοποιείτε για να ελέγξετε τα ζιζάνια.
Αντίθετα, σε υψωμένα παρτέρια τα φυτά πρέπει να τοποθετούνται ανά 10 με 15 εκατοστά απόσταση προς κάθε κατεύθυνση. Κάποια φροντίδα είναι απαραίτητη σ’ αυτή την περίπτωση.
Φροντίδα
Το σπανάκι μεγαλώνει καλύτερα όπου υπάρχει αρκετή υγρασία και ένα γόνιμο έδαφος με καλή αποστράγγιση. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν χρειάζεται κατά κανόνα κάποιο λίπασμα. Αν διαπιστώσετε πως η ανάπτυξη είναι αργή ή τα φυτά έχουν ένα ανοιχτό πράσινο χρώμα, τότε ρίξτε τους περιμετρικά αζωτούχο λίπασμα.
Κατά κανόνα, ακόμα και το έδαφος να μην είναι καλό, το σπανάκι δεν χρειάζεται πολύ λίπασμα (αρκούν 5 μον. αζώτου, 10 φωσφόρου και 5 καλλίου). Ένα λίπασμα 11–15-15 είναι κατάλληλο για να έχετε μια καλή παραγωγή.
Σε άνυδρες περιόδους είναι απαραίτητη η άρδευση, που θα πρέπει να γίνεται με κατάκλυση κάθε οκτώ ημέρες. Αν τα φυτά δεν έχουν νερό σε τέτοιες περιόδους, μπορεί να χάσετε την καλλιέργειά σας.
Το σπανάκι αντέχει αρκετά σε ακραίες θερμοκρασίες. Οι ιδανικές θερμοκρασίες για να αναπτυχθεί είναι 5 με 24 βαθμοί Κελσίου. Το σπανάκι αντέχει στην παγωνιά και δεν παθαίνει ζημιά μέχρι τους –10 βαθμούς Κελσίου.
Συγκομιδή
Η συγκομιδή των φυτών πρέπει να αρχίσει όταν τα φύλλα τους είναι αρκετά μεγάλα για κατανάλωση (μια ροζέτα με τουλάχιστον πέντε ή έξι φύλλα). Κόψτε τα φυτά πάνω ή λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Το σπανάκι είναι πάντα καλύτερης ποιότητας αν το κόψετε νωρίς. Δύο ή τρεις σπορές σε μικρές σειρές μπορούν να προσφέρουν μια εκτεταμένη συγκομιδή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πολλοί καλλιεργητές και κηπου ροί αρέσκονται να κόβουν τα εξωτερικά φύλλα όταν είναι γύρω στα 7–8 εκατοστά και έτσι επιτρέπουν στα νεώτερα φύλλα να αναπτυχθούν για μια μεταγενέστερη συγκομιδή. Πρέπει να συλλέγετε το σύνολο της σοδειάς όταν δείτε ταξιανθίες να αρχίζουν να αναπτύσσονται, καθώς τα φύλλα θα σαπίσουν όταν αρχίσει η ανθοφορία.
Η ανθοφορία ξεκινά κατά κανόνα όταν οι μέρες γίνουν μεγαλύτερες, αργά την άνοιξη. Ο ζεστός καιρός επιταχύνει επίσης αυτή την ανάπτυξη. Υπάρχουν κάποιες ποικιλίες που αργούν να βγάλουν άνθη και αυτές κάνουν περισσότερο για ανοιξιάτικη σπορά, την οποία γενικά την αποφεύγουμε στη χώρα μας.
Εχθροί και ασθένειες
Σημειώστε πως τα υψωμένα παρτέρια επιτρέπουν καλές συνθήκες εξαερισμού και αποστράγγισης, κάτι που εμποδίζει περισσότερο τις μολύνσεις.Οι κυριότεροι εχθροί του σπανακιού είναι οι αφίδες και ο φυλλορύκτης. Οι κυριότερες ασθένειες του σπανακιού είναι ο περονόσπορος, η φουζαρίωση και το ωίδιο. Η χρήση ανθεκτικών ποικιλιών και η χημική αντιμετώπιση μπορούν να ελέγξουν τις ασθένειες.