Τα κυκλικά σπίτια (Roundhouses) είναι ένας τύπος σπιτιών με κυκλικό σχέδιο, τα οποία αρχικά χτίστηκαν στη δυτική Ευρώπη. Οι τοίχοι κατασκευάζονταν από πέτρινους ή ξύλινους πασσάλους, που ενώνονταν μεταξύ τους με καλαμωτές κι ένα κολλώδες υλικό. Η στέγη τους ήταν κωνική και αχυρένια. Η διάμετρός τους κυμαινόταν από 5-15 μέτρα.
Φωτογραφία Magnus Manske
Στη Βρετανία κατασκευάζονταν κυκλικά σπίτια από την Εποχή του Σιδήρου. Πολλές σύγχρονες προσομοιώσεις roundhouses έχουν κατασκευαστεί, μεταξύ των οποίων:
Στο Bodrifty-αυτό είναι το σύγχρονο όνομα ενός χωριού της Εποχής του Σιδήρου, του οποίου μόνο τα ερείπια έχουν απομείνει στην Κορνουάλη. Η κατοίκησή του ξεκίνησε τον 4ο π.Χ. αιώνα (σύμφωνα με άλλο αρχαιολόγο τον 7ο π.Χ. αιώνα) από αγρότες που ζούσαν σε κυκλικές καλύβες.
Φωτογραφία tony.shipton
Το 1999, ένας μικροκαλλιεργητής με μια μικρή επιχορήγηση ανοικοδόμησε ένα κυκλικό σπίτι στο Bodrifty. Ένα έργο για το οποίο απαιτήθηκε προηγούμενη έρευνα της αρχιτεκτονικής δομής των Roundhouses και σκληρή εργασία, αφού μεταφέρθηκαν τόνοι γρανιτένιων βράχων, κόπηκαν, διαμορφώθηκαν και ενώθηκαν εκατοντάδες κορμοί δέντρων και χρειάστηκαν ώρες εργασίας για τη κοπή των καλαμιών για την κατασκευή της στέγης.
Φωτογραφία Michael Murray
Η αρχαία φάρμα Butser-είναι ένα αρχαιολογικό υπαίθριο μουσείο που βρίσκεται κοντά στο Πίτερσφιλντ στο Hampshire, στη νότια Αγγλία. Εδώ υπάρχουν αναπαραστάσεις προϊστορικών κτιρίων, ανάμεσά τους και roundhouses από την Εποχή του Σιδήρου. Αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο, αλλά και τόπο εγχειρημάτων της πειραματικής αρχαιολογίας.
Φωτογραφία Midnightblueowl
Το Castell Henllys– ένας ακόμα αρχαιολογικός χώρος στο βόρειο Pembrokeshire, στην Ουαλία στον οποίο έχουν ανακατασκευαστεί τέσσερα κυκλικά σπίτια, πάνω στα αρχαία ερείπιά τους.
Φωτογραφία Ruth Jowett
Το Flag Fen-κοντά στο Peterborough, μια αρχαιολογική τοποθεσία που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού, πιθανώς θρησκευτική. Στο χώρο υπάρχουν αναπαραστάσεις δύο roundhouses της Εποχής του Χαλκού και ενός από την Εποχή του Σιδήρου.
Φωτογραφία Kev747
Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο St Fagans–ένα υπαίθριο μουσείο στο Κάρντιφ. Ιστορικά, ο τρόπος ζωής, ο πολιτισμός και η αρχιτεκτονική των ανθρώπων της Ουαλίας “αναβιώνουν” σε αυτό το μουσείο. Στο χώρο του υπαίθριου μουσείου έχουν ανεγερθεί εκ νέου περισσότερα από 40 κτίρια, που αντιπροσωπεύουν την αρχιτεκτονική διάφορων περιοχών της Ουαλίας.
Φωτογραφία Immanuel Giel
Φωτογραφία Tas1927
Στην Ιρλανδία, στο Craggaunowen–“Το Ζωντανό παρελθόν”, ένα υπαίθριο αρχαιολογικό μουσείο στο County Clare, υπάρχουν τα crannógs. Αυτά είναι μερικώς ή εξ ολοκλήρου τεχνητά νησιά, συνήθως χτισμένα σε λίμνες, ποτάμια και εκβολές ποταμών. Σε αυτά υπάρχουν παραδείγματα των πρώτων ιστορικών χώρων κατοικίας. Τα crannogs χρησιμοποιήθηκαν ως κατοικίες πάνω από πέντε χιλιετίες από την Ευρωπαϊκή Νεολιθική Περίοδο, ως τα τέλη του 17ου-αρχές του 18ου αιώνα.
Φωτογραφία Christine Westerback
Crannogs υπάρχουν και στη Σκωτία, αν και δεν υπάρχουν πειστικές αρχαιολογικές αποδείξεις για την ύπαρξή τους από την Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού.
Τα crannogs είναι ευρέως διαδεδομένα στην Ιρλανδία με περίπου 1.200 παραδείγματα, ενώ η Σκωτία “επίσημα” περιλαμβάνει 347 τοποθεσίες που αναφέρονται ως τέτοια. Ο πραγματικός αριθμός στη Σκωτία ποικίλλει σημαντικά μεταξύ περίπου 350 – 500.
Φωτογραφία Richard Fensome
Στην Ιταλία είναι οι Trulli, σε περιοχές της νότιας ιταλικής περιφέρειας της Απουλίας.
Φωτογραφία Marcok
Στη Ισπανία υπάρχουν οι pallosas, τα παραδοσιακά ψάθινα σπίτια σε περιοχές της οροσειράς Serra dos Ancares στη Γαλικία. Κυκλικές ή οβάλ κατοικίες, με διάμετρο 10-20 μέτρα και στέγη κατασκευασμένη από μίσχους σίκαλης. Είναι προ-Ρωμαϊκής προέλευσης, πιθανόν Κέλτικης. Οι Pallozas έχουν ομοιότητες με τα στρογγυλά σπίτια της Εποχής του Σιδήρου στην Μεγάλη Βρετανία.
Φωτογραφία FCPB
Είχαν χρησιμοποιηθεί μέχρι το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, όταν η βελτίωση της επικοινωνίας διευκόλυνε την άφιξη σύγχρονων οικοδομικών υλικών στην περιοχή. Σήμερα, οι pallosas υπάρχουν στη Γαλικία, σε διάφορες περιοχές του δήμου Καντίν και τη δυτική Αστούριας.
Φωτογραφία Vicente Maza Gómez
Το αξιοσημείωτο σύνολο Pallozas στην πόλη Bierzan, του Campo del Agua σε μεγάλο βαθμό καταστράφηκε από μια μεγάλη πυρκαγιά στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Οι πιο διάσημες pallosas είναι αυτές στο Piornedo, ένα μικρό χωριό της Ισπανίας, οι οποίες από τη δεκαετία του ’70 είναι ένα εθνογραφικό μουσείο. Έχουν κατασκευαστεί νέες Pallozas που χρησιμοποιούνται κυρίως ως εξοχικές κατοικίες, ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου δεν υπάρχουν παραδοσιακά.
Φωτογραφία Lourdes Cardenal
Κυκλικά σπίτια βρίσκονται σε πολλές χώρες της Αφρικής, όπως η Μποτσουάνα, το Λεσόθο (όπου οι καλύβες είναι γνωστές ως mokhoro), τη Νότια Αφρική και τη Σουαζιλάνδη. Στη Νότια Αφρική είναι γνωστά ως Rondavel.
Φωτογραφία Magnus Manske
Roundhouses είναι ακόμα σε χρήση στην Παπούα Νέα Γουινέα και είναι παρόμοια με αυτά που χτίστηκαν στη Δυτική Ευρώπη.Στο τέλος του 20ου αιώνα άρχισε η κατασκευή μοντέρνων, οικολογικών κυκλικών σπιτιών. Τα σύγχρονα κυκλικά σπίτια χτίζονται όπως αυτά του οικολογικού χωριού Dancing Rabbit κοντά στο Rutledge, στο Μιζούρι των ΗΠΑ, δηλαδή με τη χρήση του δομικού υλικού που ονομάζεται cob ( αποτελείται από πηλό, άμμο, άχυρο, νερό και χώμα).
