Υπάρχουν δύο μέθοδοι αναδάσωσης: η φύτευση δενδρυλλίων και η σποροφύτευση.
Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι στις περισσότερες περιοχές της χώρας λόγω των δύσκολων έδαφομορφολογικών και κλιματικών συνθηκών η φύτευση δενδρυλλίων είναι πρακτικά ανέφικτη. Όμως και στις πιο προσβάσιμες περιοχές το κόστος της είναι απαγορευτικό – ιδιαίτερα εν ώρα κρίσης. Εκτός από το ψηλό κόστος της φύτευσης, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τα έξοδα του ποτίσματος, που είναι απαραίτητο και κατά την φύτευση και στους καλοκαιρινούς μήνες τουλάχιστον της πρώτης χρονιάς. Επιπλέον η φύτευση μας περιορίζει ως προς την επιλογή των ειδών. Τα είδη με πασσαλώδη ρίζα δεν αναπαράγονται σε δοχεία χωρίς βλάβη σ’ αυτήν την κεντρική τους ρίζα, η οποία κατά τα άλλα τα κάνει ιδιαίτερα κατάλληλα για τα μέρη μας, π.χ. όλες οι βελανιδιές έχουν πασσαλώδη ρίζα.
Τι σημαίνει πασσαλώδης ρίζα: μόλις βλαστήσει, για παράδειγμα, το βελανίδι της ήμερης βελανιδιάς, βγαίνει πρώτα η ρίζα η οποία κατεβαίνει χωρίς διακλαδώσεις 30 έως 40 εκ. προς τα κάτω για να εξασφαλίσει νερό που είναι βασική ανάγκη του νέου φυτού. Όταν κοπεί αυτή η ρίζα, η ανάπτυξη του δενδρυλλίου θα διαταραχθεί ανεπανόρθωτα και γι’ αυτό στην Ελλάδα αναδασώσεις με φύτευση δενδρυλλίων βελανιδιάς δεν είχαν μεγάλη επιτυχία.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν;
Η λύση είναι η σποροφύτευση! Όταν σποροφυτεύουμε ανοίγουμε με ένα απλό και φτηνό εργαλείο μια τρύπα βάθους 5 εκ. στην οποία βάζουμε ένα βελανίδι. Το σπόρο στουρακιού τον φυτεύουμε στα 2 εκ. βάθος. Άλλους σπόρους, όπως π.χ. της αγριοτριανταφυλλιάς (ROSA canina), της μυρτιάς (MYRTUS communis), του μαχλεπιού (PRUNUS mahaleb), του κράταιγoυ (CRATAEGUS ssp.), που πρέπει να φαγωθούν από τα πουλιά για να βλαστήσουν, τους σκορπίζουμε απλώς στην περιοχή. Έτσι η επέμβασή μας στο τοπίο είναι αμελητέα. Δεν συμπιέζεται το έδαφος από βαριά μηχανήματα, δεν μολύνεται από καυσαέρια και καμένα λάδια μηχανών, με το σκάψιμο του μικρού λάκκου δεν καταστρέφουμε την τυχόν ήδη υπάρχουσα φυσική βλάστηση. Επιπλέον – και αυτό μας ενδιαφέρει εν μέσω κρίσης – έχουμε πολύ λιγότερα έξοδα σε καύσιμα, γιατί δεν χρειαζόμαστε μηχανήματα παρά μόνο για την μεταφορά των ανθρώπων που θα συλλέξουν και σπείρουν τους σπόρους.
Επειδή τα δασαρχεία παραπονούνται ότι δεν έχουν αρκετό προσωπικό, πρέπει να βοηθήσουν εθελοντές και στην συλλογή και στην σπορά. Ευτυχώς, χάρη και στο θετικό πνεύμα που διαδίδει η μη κερδοσκοπική οργάνωση Πελίτι, αυξάνονται συνεχώς τα άτομα που θέλουν να βοηθήσουν. Επίσης το Υπουργείο προβλέπει περιβαλλοντική εκπαίδευση – δεν κάνει όμως αρκετά σαφείς προτάσεις στα σχολεία. Έχω κάνει μια σειρά σποροφυτεύσεων με διάφορα σχολεία και ο ενθουσιασμός των παιδιών ήταν μεγάλος και για την συλλογή και για την σπορά. Βέβαια χρειάζεται και στην συλλογή και στην σπορά η καθοδήγηση από πεπειραμένους ανθρώπους. Πρέπει να ξέρουμε, γιατί σπέρνουμε το ένα φυτό και όχι το άλλο!
Το Internet μας δίνει πλήθος πληροφοριών, ενώ τα διάφορα blogs βοηθάνε στην επαφή των ανθρώπων με ίδια ενδιαφέροντα. Διαπιστώνω μεγάλη προθυμία για προσφορά. Αυτό που μας λείπει τώρα είναι να μας διαθέσει η πολιτεία τα πιο άγονα και εντελώς ακατάλληλα για φύτευση μέρη, για να τα σπείρουμε. Γιατί να δοθεί σε ομάδα εθελοντών στον Υμηττό η εξής απάντηση; «Φέτος απαγορεύεται η σπορά ήμερης βελανιδιάς γιατί θα φυτευτούν αγριελιές». Όλο το βουνό θα φυτέψουν; Γιατί δεν τους υποδεικνύουν ένα άλλο κομμάτι;;;;;
της Ιριδας Θεοδωρίδου από http://dasamarisos.blogspot.gr
