Εισαγωγή
Η μπελαντόνα (Atropa belladonna) είναι φυτό που ήταν γνωστό από την αρχαία Ελλάδα.Το όνομα της άτροπος άνηκε σε μια από τις τρεις μοίρες που έκοβε το νήμα της ζωής όπως το φυτό θανάτωνε τον άνθρωπο.Στην αρχαία Ελλάδα το χρησιμοποιούσαν σαν αναισθητικό και το Μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε σε πράξεις μαγείας.Είναι αυτοφυές φυτό στην Ελλάδα και απαντάται σε όλη την Ευρώπη.Καλλιεργείται σε αρκετές χώρες με πιο σημαντικές την Ιταλία,Γαλλία,Αγγλία,Ινδία και τη Β.Αμερική.

Προσαρμοστικότητα

Η μπελαντόνα ευδοκιμεί σε ημιορεινές περιοχές και σε χωράφια φτωχά έως μέτρια γονιμότητας,ξηρικά που δεν νεροκρατούν.Απαντάται σε δάση και ξέφωτα (ασβεστούχα εδάφη) σε ορεινές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας,όπου αυτοφύεται.Κατά τη διάρκεια του χειμώνα το υπέργειο τμήμα της καταστρέφεται ενώ το ριζικό σύστημα παραμένει ζωντανό και ξαναβλαστάνει την άνοιξη.

Συγκομιδή,ασθένειες και εχθροί
Τα φύλλα συγκομίζονται στη διάρκεια της άνθισης (Ιούνιο-Ιούλιο) συνήθως δύο φορές το χρόνο.Οι ρίζες συγκομίζονται από διετή ή τριετή καλλιέργειες.Η μπελαντόνα δεν προσβάλλεται συνήθως από εχθρούς και ασθένειες.

Χρήσεις
Είναι φαρμακευτικό φυτό και δηλητηριώδες.Χρησιμοποιούνται τα φύλλα και οι ρίζες που περιέχουν αλκαλοειδή,με πιο σημαντικά την υοσκυαμίνη και την ατροπίνη.Τα αλκαλοειδή ατροπίνη,κυρίως, και υοσκυαμίνη προκαλούν διέγερση του κεντρικού νευρικού συστήματος και παράλυση του παρασυμπαθητικού.Έχουν καρδιοτονωτικές ιδιότητες,υποβοηθούν τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος,σε περιπτώσεις κολικών,χορηγούνται ως αντίδοτο δηλητηριάσεων από μανιτάρια και εντομοκτόνα,έχουν αντισπασμωδική δράση στη νόσο Parkinson,προκαλούν διαστολή των βρόχων σε ασθματικές καταστάσεις,κυρίως όμως χρησιμοποιούνται στην οφθαλμολογία.Η ατροπίνη προκαλεί διαστολή της κόρης του οφθαλμού (μυδρίαση) και χρησιμοποιείται για βυθοσκόπηση των οφθαλμών.Παλιότερα χρησιμοποιούσαν το φυτό για τη λεύκανση του δέρματος και εξάλειψη των φακίδων απ’όπου και το όνομα Belladonna που σημαίνει ωραία κυρία.

Επιμέλεια: Χρήστος Ζησούδης, Γεωπόνος

Follow us